Begin augustus is door de club gecommuniceerd dat de verbouwing van het Koning Willem II stadion in twee fases is gepland. De eerste fase van de verbouwing is op dit moment afgerond. Tot en met de zomer van 2024 staan er in en rondom het Koning Willem II stadion diverse aanpassingen op stapel die gevolgen hebben voor de wijze waarop supporters het stadion betreden, verlaten en er kunnen verblijven. De vaste bezoekers van het stadion zullen vanaf seizoen 2024-2025 daarom moeten wennen aan veranderingen en dat roept natuurlijk ook vragen op. 

We zetten graag de feiten op een rijtje en lichten het traject van besluitvorming toe. Dat is nodig om de keuzes die bij de uitvoering zijn gemaakt te begrijpen en er eventueel een mening over te vormen. Elke keuze heeft voor- en nadelen en er zijn voor- en tegenstanders, dat begrijpen we heel goed. Daarom blikken we hieronder terug op het traject van besluitvorming en gaan we onze supporters middels een maandelijkse update op de hoogte houden van de verbouwing. 

De voorgeschiedenis
De gemeente Tilburg heeft in 2021 als eigenaar van het stadion besloten noodzakelijke aanpassingen met betrekking tot kritische veiligheidsaspecten te gaan uitvoeren. De kosten daarvan zouden leiden tot een huurverhoging voor Willem II. Gelijktijdig liepen er tussen de voetbalclub en de gemeente ook gesprekken over een overname van het stadion door Willem II.

Na een uitvoerig aankoopproces, waarbij Willem II alle geledingen binnen de club (Raad van Commissarissen, Stichtingsbestuur en clubraad) stap voor stap heeft meegenomen, is gezamenlijk besloten het Koning Willem II stadion aan te kopen. Een strategische aankoop die op termijn leidt tot lagere huisvestingskosten, de opbouw van eigen vermogen en betere exploitatiemogelijkheden. Het doel van de aankoop was niet om het stadion direct al ingrijpend te verbouwen of te vernieuwen. Daarvoor is tijd nodig om tot een toekomstvisie m.b.t. het gehele stadioncomplex te komen en de benodigde financiering in kaart te brengen. Bovendien heeft de club al een forse investering moeten doen om de aankoop van het stadion te bekostigen en noodzakelijk technisch onderhoud uit te voeren.

Een verplicht onderdeel bij de aankoop van het stadion was echter wel dat de voorgenomen aanpassingen op het gebied van veiligheid direct zouden worden uitgevoerd. Dat vergt een extra investering en daar draagt de gemeente Tilburg ook een deel aan bij. De gemeente mag en moet deze eis stellen, nu niet in de rol van eigenaar, maar als handhaver van de openbare orde en verlener van de gebruiksvergunning voor het stadion. Bovendien staat ook een veilig stadionbezoek bij Willem II op de eerste plaats. Helaas laten de incidenten, waardoor recent de KingSide en binnenkort vak E tijdens een wedstrijd leeg moeten blijven en de club wederom een geldboete heeft gekregen, zien dat maatregelen nodig zijn. Echter voor Willem II stond als een paal boven water dat het verplicht gestelde eisenpakket op het gebied van veiligheid ook nu al zou moeten leiden tot verbetering op het gebied van horeca- en sanitaire voorzieningen.

Van eisen en wensen naar oplossingen
De eisen die vanuit de gemeente op het gebied van veiligheid zijn gesteld zijn:

• Voorkomen van ‘overcrowding’ (te veel personen op tribunes)
• Verbeterde beheersbaarheid, toegangscontrole en toezicht op personen die ongewenste voorwerpen het stadion inbrengen
• Het wegnemen van zichtlijnen tussen thuis- en uitpubliek
• De onrustige situatie in en rondom het bezoekersvak verbeteren
• Extra werkruimte en faciliteiten in de commandokamer voor de veiligheidsdiensten

Willem II voegde daar als wens en eis aan toe dat gelijktijdig met de uitvoering van bovenstaande eisen het aantal horecaverkooppunten en toiletten uitgebreid moet worden, omdat het anders zou leiden tot sectoren zonder dergelijke voorzieningen. Bovendien is het service verhogend voor de supporters, omdat de wachttijden bij de horecapunten korter worden.

Vervolgens is aan The Stadium Consultancy, een gerenommeerde partij op het gebied van stadionontwikkeling in Europa, gevraagd om op basis van de eisen en wensen een oplossingsrichting op te stellen en deze nader uit te werken.

Ook tijdens dit proces heeft Willem II de vertegenwoordigers in de clubraad en verschillende supportersgeledingen regelmatig bijgepraat over de plannen en de mogelijke oplossingen. Praktische zaken en suggesties vanuit de clubraad en de verschillende supportersgeledingen zijn voor zover mogelijk telkens meegenomen bij het uitwerken van het uiteindelijke plan dat in drie verbeterslagen tot stand is gekomen.

Plan 1, 2 en 3
Resultaat van alle inspanningen was een eerste conceptoplossing (plan 1) dat grofweg de volgende elementen bevatte:

• Sectorscheiding voor tribunes met toegangscontrole, ruimte voor fouillering en cameratoezicht 
• Zichtlijnen wegnemen tussen thuis- en uitsupporters d.m.v. dichte hekwerken
• Vrije ruimte op de scheidslijn tussen de vakken C-D en D-E
• Uitbreiding van de commandokamer

Met name de voorgestelde sectorscheiding waarbij het stadionterrein in 4 afzonderlijke sectoren met ingangen Noord-Oost-Zuid-West was ingedeeld, waarbij het niet meer mogelijk was om vrij rondom het terrein te lopen en supporterscafé D’n Beitel en de Fanshop te bereiken, kon niet op goedkeuring van Willem II rekenen. Bovendien zouden de benodigde hoge, dichte hekwerken zodat er geen ongewenste voorwerpen het stadion in kunnen komen, afbreuk doen aan het aanzicht van het stadion. Het zou wel de goedkoopste oplossing zijn geweest.

In een bijgewerkt plan (plan 2) werd afgestapt van de ingangen Noord-Oost-Zuid-West en werd gebruik gemaakt van de bestaande trapopgangen naar de vakken zoals die al bestaan. Dat maakt rondgang rond het stadion weer mogelijk. Ook in deze oplossing zouden rondom de trappen hoge, dichte hekwerken geplaatst worden hetgeen afbreuk doet aan het aanzicht. Daarnaast is er geen goede mogelijkheid om de ruimte onder de tribunes te gebruiken voor extra horecapunten en toiletten. Die ruimte is er evenmin nauwelijks op de stadionring op de eerste etage.

Om de nadelen van plan 1 en 2 te omzeilen, uitbreiding van horeca en toiletten mogelijk te maken en de vrije rondgang rondom het stadion in ieder geval voor en na de wedstrijd te behouden is plan 3 uitgewerkt. Hierbij betreden supporters de sector door tourniquets die vrijwel in elk stadion zijn toegepast. Net als in de plannen 1 en 2 is het tijdens de wedstrijd niet mogelijk de sector te verlaten omdat anders de toegangs- en fouilleerprocedure opnieuw doorlopen moet worden. Uiteraard gelden bij calamiteiten andere regels en zijn de vluchtwegen open om de sector te verlaten.

In plan 3 verhuizen de ingangen voor de meeste vakken naar de hoeken van het stadion, kan de ruimte onder het stadion deels gebruikt worden voor extra horecapunten en toiletten én ontstaat meer bewegingsruimte, omdat de stadiongracht nadat deze is gedempt deel gaat uitmaken van het publieksgebied. Stuk voor stuk verbeteringen voor de supporters van Willem II. Een belangrijk aandachtspunt is de toegang tot de KingSide en de vakken E/F die nu juist onder het bezoekersvak doorloopt, waardoor extra bouwkundige en organisatorische maatregelen nodig zijn. De kosten voor dit plan zijn hoger dan die voor de plannen 1 en 2, maar Willem II is van mening dat het deze investering waard en nodig is, omdat het veel voordelen oplevert voor de Willem II-supporters.

Uiteraard voldoet dit plan, net als overigens plan 1 en 2, aan alle gestelde veiligheidseisen en heeft het daarmee ook de goedkeuring van de gemeente Tilburg. De diverse plannen met elk hun voor- en nadelen alsmede het definitieve ontwerp zijn met de vertegenwoordigers in de clubraad gedeeld, waarbij de wens werd uitgesproken om regelmatige updates te geven over het verloop van de bouwactiviteiten en supporters mee te nemen in de op handen zijnde veranderingen.

Uitbreiding KingSide
En dan is er natuurlijk nog de wens vanuit supporters én Willem II om te onderzoeken of uitbreiding van de KingSide een mogelijkheid is, ondanks dat dit geen direct doel was bij de stadionaankoop. Zeker nu er toch aanpassingen aan het stadion worden gedaan, zou het een mooie kans zijn om ook dit te realiseren. Helaas ligt dat vraagstuk gecompliceerd. Allereerst staat de constructie uit 1994 een uitbreiding in de weg. De tribune is berekend op het gebruik als zittribune maar wordt zwaar belast wanneer er teveel supporters bij elkaar staan. Zeker na het incident in de Goffert bij NEC, is er verscherpt toezicht op de belastbaarheid van tribunes in stadions. Willem II wil op geen enkele wijze supporters in gevaar brengen door op het gebied van constructieve veiligheid concessies te doen. Een uitbreiding van de KingSide vereist daarom een serieuze en kostbare constructieve ingreep, die binnen het beschikbare budget niet mogelijk is.

Daarnaast is uitbreiding richting het veld niet mogelijk, omdat de gracht nu en ook na de aanpassing onderdeel is van de twee verplichte vluchtroutes bij calamiteiten. De tweede vluchtroute is die langs de reguliere uitgangen op de vakken. Die vluchtroute via de gracht voldoet juist aan de minimale eisen. De vluchtroutes zijn berekend op de huidige capaciteit van de KingSide. Bij uitbreiding met meer plaatsen hebben de vluchtroutes onvoldoende capaciteit.

Een mogelijkheid die wel kan worden onderzocht is uitbreiding van de KingSide richting de hoek bij vak P. Daarover gaan we met de betrokken supporters in gesprek.

Tot slot
Willem II heeft rondom het aankoopproces van het stadion en de verplichte aanpassingen op het gebied van veiligheid een zorgvuldig en gedegen stappenplan gevolgd, waarbij gemotiveerde keuzes zijn gemaakt die passen bij de mogelijkheden en het budget dat de club momenteel heeft. Het resultaat is een plan dat van publieksonvriendelijk is gewijzigd naar een plan dat voldoet aan de veiligheidseisen die door de gemeente Tilburg zijn gesteld en ook nog eens een verbetering van faciliteiten voor de Willem II-supporter oplevert. Maar daarmee houdt het niet op. De club staat als stadioneigenaar pas aan het begin en heeft de ambitie om het stadion geleidelijk te verbeteren en aan te passen naar de wensen en eisen van de tijd. Daar heeft het de steun van de gemeente, sponsors maar vooral supporters voor nodig.